گفتمان تبارشناسی آل‏سامان در روایت بلعمی

نویسندگان

  • مصطفی ندیم دانشیار گروه تاریخ دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز
  • مینا صفا دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز
چکیده مقاله:

دولت سامانی در شرق قلمرو خلافت اسلامی در بستری غنی از مؤلفه‏ها و مفاهیم فرهنگی-اجتماعی در قرن 4ه.ق تأسیس گردید. آل‏سامان در کشاکش با گفتمان سیاسی دولت‏های رقیب نیازمند اثبات حقانیت و کسب مقبولیت از طریق بهره‏برداری از مفاهیم و ارزش‎های موجود در بافت فکری، فرهنگی و نظام معنایی تثبیت شده در ساختار زبانی ساکنان سرزمین‏های مفتوحه شدند. یکی از مفاهیم ریشه‏دار در چنین بافت و نظام اندیشه‏ای: «برخورداری از تبار پادشاهان و قهرمانان اساطیری-تاریخی» در پذیرش سیاسی و فرهنگی یک سلسله بود. بر این اساس در این مقاله برخلاف روش‏های معمول مطالعات تبارشناسی در رویکردی جدید از روش‏شناسی و نظریۀ تحلیل گفتمان در بررسی روایت بلعمی از تبار اشکانیِ سامانیان استفاده گردید و آشکار شد که دربار سامانی در بستر رقابت‏های سیاسی و اهداف ایدئولوژیک، گزاره‏های سیاسی و تبارشناسی خود را در وارد این کتاب تاریخی نموده است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تطبیقی اصول روایت در تاریخ بیهقی و تاریخ بلعمی

تاریخ بلعمی (از تاریخ‏‏های عمومی عالم) و تاریخ بیهقی (از تاریخ‏‏های خصوصی دورة غزنویان) از شاه‌کارهای تاریخی و ادبی ایران‏‏زمین به ‏شمار می‌روند. به‏ ‏‏رغم پژوهش‏‏های فراوانی که دربارۀ آن‏‏ها انجام شده، از دید تطبیقی و از ابعاد مختلف تاریخی و ادبی، نظیر سبک و اسلوب تاریخ‏‏پردازی، اصول روایت، و زبان، تا کنون کم‏تر بدان‏ها توجه شده است. این دو اثر، که از برجسته‏ترین نمایندگان دورة نخستین تاریخ‏‏ن...

متن کامل

بررسی تطبیقی اصول روایت در تاریخ بیهقی و تاریخ بلعمی

تاریخ بلعمی (از تاریخ‏‏های عمومی عالم) و تاریخ بیهقی (از تاریخ‏‏های خصوصی دورة غزنویان) از شاه کارهای تاریخی و ادبی ایران‏‏زمین به ‏شمار می روند. به‏ ‏‏رغم پژوهش‏‏های فراوانی که دربارۀ آن‏‏ها انجام شده، از دید تطبیقی و از ابعاد مختلف تاریخی و ادبی، نظیر سبک و اسلوب تاریخ‏‏پردازی، اصول روایت، و زبان، تا کنون کم‏تر بدان‏ها توجه شده است. این دو اثر، که از برجسته‏ترین نمایندگان دورة نخستین تاریخ‏‏ن...

متن کامل

تحلیل در تاریخ بلعمی

درباره­ی تحلیل در تاریخ نگاری سنتی ایران نگرش رایج و غالبی وجود دارد. بر مبنای این نگرش تاریخ نگاری سنتی ایران غیرتحلیلی خوانده می شود. باور رایج این است که مورخان سنتی ایران وقایع نگارانی هستند که به تحلیل و تعلیل وقایع توجهی نداشته اند.این مقاله ضمن نقد این نگرش به بررسی چگونگی تحلیل وقایع تاریخی در تاریخ بلعمی می پردازد. هدف آن است که از طریق انتخاب تاریخ بلعمی به عنوان یکی از شاخص ترین متون...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 1

صفحات  139- 160

تاریخ انتشار 2016-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023